?«هر کس بدون گواهینامه رسمی اقدام به رانندگی یا تصدی وسایل موتوری که مستلزم داشتن گواهینامه مخصوص است، بنماید و همچنین هر کس که به موجب حکم دادگاه از رانندگی وسایل نقلیه موتوری ممنوع باشد به رانندگی وسایل مزبور مبادرت ورزد، برای بار اول به حبس تعزیری تا دو ماه یا جزای نقدی تا یک میلیون ریال و یا هر دو مجازات و درصورت ارتکاب مجدد به دو ماه تا شش ماه حبس محکوم خواهد شد».
?همچنین مطابق بند ج ماده ۱۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی درصورتی که راننده بدون داشتن گواهینامه مبادرت به رانندگی کند، وسیله نقلیه متوقف و راننده به مرجع قضایی معرفی میشود.
مجازات جرم رانندگی بدون گواهینامه براساس بند یک ماده سه قانون وصول برخی از درآمدهای دولت به جزای نقدی تبدیل میشود.
? نکته دیگر آنکه در تصادفات صرف نداشتن گواهینامه موجب مقصر بودن راننده نیست؛
آنچه در تعیین مقصر حادثه اثر‌گذار است وجود رابطه بین وقوع حادثه و خطای راننده است که این رابطه باید مستقیم باشد؛ یعنی اگر آن علت وجود نمی‌داشت، حادثه هم به‌وجود نمی‌آمد.
? پس اگر کسی در حادثه رانندگی گواهینامه نداشته باشد، چنانچه علت وقوع حادثه بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی طرف مقابل باشد او به‌علت نداشتن گواهینامه مقصر قلمداد نمی‌شود؛ هر چند از حیث اینکه فاقد گواهینامه بوده قابل‌تعقیب و مجازات است.
?چنانچه فرد بدون گواهینامه مقصر حادثه‌ای باشد به‌عبارت دیگر بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم‌رعایت نظامات دولتی و یا عدم‌مهارت وی علت تصادفی باشد که منجر به صدمات بدنی شود، دادگاه مکلف است مجازات وی را تشدید کند و می‌تواند وی را برای مدت یک تا پنج سال از حق رانندگی محروم کند.
